آموزش تحلیل مسیر

در تحلیل رگرسیون خطی چند متغیره قصد داریم رابطه خطی بین متغیرهای مستقل و متغیرهای وابسته را پیش بینی کنیم . اما موضوعی که در اجرای روش تحلیل رگرسیون مطرح است ، این است که در آن ما فقط می توانستیم تاثیر مستقیم هر یک از متیغیرهای مستقل بر متغیر وابسته را پیش بینی کنیم و امکان شناسایی تاثیرات غیر مستقیم متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته فراهم نبود . در چنین حالتی ، نمی توانیم مدل مفهومی و نظری تحقیق را که معمولاً یک مدل نظری متشکل از ساخت روابط بین متغیرهای مستقل است، مورد آزمون قرار دهیم.

انواع متغیر در نمودار مسیر

در تحلیل مسیربا چندین دسته از متغیرها سرو کار داریم:

1)      متغیرهای درونی: در تحلیل مسیر ، متغیرهای درونی شامل متغیر وابسته . متغیر مستقل است که در زیر به تفکبک به شرح آنها پرداخته می شود:

1-1-         متغیر وابسته: در تحلیل مسیر با دو دسته کلی از متغیر وابسته سروکار داریم:

1-1-1-  متغیر وابسته نهایی: متغیری است که در نهایت تمامی تحلیل های تحقیق مبنی بر تاثیرات متغیرهای مستقل باید بر روی آن انجام شود.

1-1-2-  متغیر وابسته میانی: در واقع همان متغیر مستقل است که در برخی مراحل تحلیل مسیر ، نقش یک متغیر وابسته میانی یا واسط را ایفا کرده و تاثیر سایر متغیرهای مستقل مدل بر روی آن آزمون می شود.

1-2-         متغیر های مستقل: متغیری است که بر متغیرهای وابسته اعم از نهایی و میانی تاثیر می گذارد.

2)      متغیرهای درونی: متغیرهایی هستند که نه تنها از یک طرف متغیرهای مستقل بوده و تاثیر آنها بر متغیر وابسته نهایی یا میانی مورد آزمون قرار می گیرد، بلکه از طرف دیگر خود نیز طبیعتاً تحت تاثیر متغیرهایی هستند که خارج از مدل قرار دارند و در این تحقیق اثر سایر متغیرها بر روی آنها مورد بررسی قرار نگرفته است. بنابراین، متغیرهای بیرونی متغیرهایی هستند که اثر متغیرهای مستقل آنها بررسی نمی شود. البته باید اشاره داشت که گرچه اثر متغیرهای مستقل بر متغیرهای بیرونی سنجیده نمی شود اما در هنگام آزمون مدل نظری، به بررسی میزان همبستگی دو جانبه بین این متغیرهای بیرونی می پردازیم، تا پی ببریم که آیا وجود این متغیرها در مدل به صورت موزائیکی است یا خیر؟ مقدار ضرایب هر یک از این همبستگی ها در مدل تحلیل مسیر ، توسط فلش دو طرفه نشان داده می شود. بنابراین، این رابطه از نوع همبستگی است و نمی توان آن را علی فرض کرد.