طراحی فضای شهری برای ایجاد مکان سوم در راستای استفاده طبقات مختلف اجتماعی

در توضیح خیابان ایرج میرزا  می توان اظهار داشت محله ایرج میرزا    مشهد یکی از مناطق اصلی و پرجمعیت غرب شهر مشهد و جزو محلات منطقه 11 است که با توجه به قرار گرفتن در بین دو بزرگراه اصلی شهر، یعنی بزرگراه وکیل آباد و بزرگراه امام علی قرار دارد و با توجه به شرایط جمعیتی منطقه به یکی از مراکز خرید مردم در منطقه تبدیل گردید. همچنین به دلیل مجاورت با پارک ملت، اقشار مختلف جامعه در این مکان حضور می یابند. خیابان تجاری ایرج میرزا   ، به دلیل وجود اختلاط و تنوع خدمات، کاربری و زمان فعالیت آنها (تجاری –خدماتی مانند رستوران ها ،آبمیوه فروشی ها، و اغلب تجاری های جاذب جمعیت مانند فروشگاه های بزرگ و... ) و داشتن سرزندگی در طول مسیر و تحرك در بازه های زمانی شب و روز، یکی از مهمترین پتانسیل های ایجاد مکان سوم برای طبقات مختلف اجتماعی را دارا می باشد. با توجه به موارد مطرح شده، هدف از این پژوهش طراحی فضای شهری برای ایجاد مکان سوم در راستای استفاده طبقات مختلف اجتماعی در خیابان ایرج میرزا    مشهد می باشد. نمونه موردی این پژوهش، حدفاصل چهارراه اول ایرج میرزا    و چهارراه دوم می باشد. ایجاد مکان سوم در این خیابان موجب افزایش جذب طبقات اجتماعی مختلف شده و در نتیجه ارتقای تعاملات اجتماعی در این خیابان را فراهم می آورد.

 سوال اصلی تحقیق: چگونه می توان به طراحی مکان سوم در فضای شهری با در نظر گرفتن نیازهای طبقات اجتماعی مختلف پرداخت؟

سوال فرعی:

ویژگی های فضای شهری مناسب در جهت تبدیل شدن به مکان سوم چیست؟

مکان سوم در خیابان آزاد شهر چگونه می تواند نیاز طبقات اجتماعی مختلف را فراهم آورد؟

اهدف این تحقیق:

هدف اصلی:

ایجاد مکان سوم در یک فضای شهری مطلوب در راستای استفاده طبقات مختلف

هدف فرعی:

ارتقای فضای شهری در جهت دستیابی به مکان سوم مطلوب

ایجاد مکان سوم برای برآوردن نیاز طبقات مختلف اجتماعی در خیابان  ایرج مشهد

- اهمیت و ضرورت انجام تحقيق (شامل اختلاف نظرها و خلاءهاي تحقيقاتي موجود، ميزان نياز به موضوع، فوايد احتمالي نظري و عملي آن و همچنين مواد، روش و يا فرآيند تحقيقي احتمالاً جديدي كه در اين تحقيق مورد استفاده قرار مي‏گيرد):

فضای شهری، بستر زندگی عمومی و اجتماعی جامعه است که دارای ارزشهای انسانی می باشد. زندگی در فضای عمومی به طور کلی به دو دسته رسمی و غیررسمی تقسیم بندی می گردد. در این میان، شیوه زندگی غیررسمی از آن جهت مورد توجه است که حیات مدنی در اینگونه فضاها جریان دارد. ایده اولدنبرگ در تعریف مکان سوم، راهکاری موثر جهت شناخت زندگی غیررسمی و ارتباط آن با قلمروهای فضای عمومی است که می تواند کمکی درخور به ارتقای حیات مدنی فضاهای شهری ما نماید. ماهیت وجودی مکان های سوم، در تفاوت آنها با مکان های زندگی روزمره نهفته است. این مکان ها، در دسترس بوده و دستیابی به آرامش را فراهم می آورد و دارای مشتری های ثابت، ظاهری ساده و جوی غیرجدی است.

شهر هم بر فرهنگ تاثیر دارد و هم خود از آن تاثیر می گیرد. در واقع شهر تعداد زیادی از فرهنگ های مختلف را در فضای محدودی جمع می کند که این تعامل سبب پیدایش نوآوری و ظهور اشکال فرهنگی جدیدی می شود. اما همین ویژگی می تواند تنش و تضاد را نیز سبب شود. یکی از دلایل اصلی پیدایش شهر، برقراری ارتباط و ایجاد تعامل بین انسان هاست که تبادلات فرهنگی را نیز به دنبال دارد. ری اولدنبرگ معتقد است شهر نیاز به مکان سوم دارد تا بتواند کار خود را خوب انجام دهد. در شهرهای امروزی خلاء نوع مکان های سوم زیاد به چشم می خورد و فقدان آن ها فشارهای روانی و ناکامی را در بین مردم بروز می دهد.