مبانی نظری فرهنگ سازمانی

فرهنگ سازمانی

مفهوم فرهنگ

فرهنگ، واژه ‌ای فارسی و مرکب از دو کلمه «فر» و «هنگ» است. «فر» پیشوند و به معنای بالا بوده و «هنگ» از ریشه اوستایی سنگ به معنای کشیدن سنگینی و وزن است. معنای ترکیبی آنها نیز از نظر لغت به معنای بالا کشیدن و بیرون کشیدن است. به عقیده تیلور، فرهنگ مجموعه آموخته و پیچیده و نظام یافته‌ ای از دانستنی ­ها، هنرها، باورها، آیین ها، حقوق و آداب و رسوم، منشأ خوبی ­ها و بسیاری چیزهاست که انسان از جامعه خودش کسب کرده است. فرهنگ، سازمان و اعمال آن را ‌اندازگیری می ‌کند. آن، چیزی شبیه «سیستم عمل» سازمان است که کارمندان را در چگونه فکر کردن و چگونه احساس و عمل کردن هدایت می‌ کند. فرهنگ، پویا و سیال است و هرگز ثابت نمی ‌شود. فرهنگ ممکن است تحت مجموعه‌ ای از شرایط اثرگذار بوده و یا اثرگذار نباشد (پورکاظمی، شاکری نوائی، 1388: 5).

2-2-2- تعاریف فرهنگ

تعریفاولیهفرهنگ عبارتاستازکلپیچیده ­ايشاملدانش، باور، هنر، اخلاقیات، قانون، رسومودیگر قابلیت ­هاوعاداتیکهانسانبهعنوانیکعضوجامعهبهدستآوردهاست. صاحبنظرانبعديبیش از 300 تعریفرابرايفرهنگ شناساییکرده­اند. دربیشتر اینتعاریفبهفرهنگ بهعنوانسرمایهو دارایی­ هاياجتماعینظردارند (اینکلزولوینسون[1]، 1969: 15). فرهنگ­ هارامی­توانآموختوآنراکسب کرد. فرهنگمی­ تواندبازتابالگوهايفکري، نحوهابراز احساسات، اعمال (هریس[2]، 1987 :25)، عکس­العمل­ها (کلاكهان[3]، 1951 : 45)، ارزش­هاوایده­ هاودیگرنظام­ هايمعنی ­دارنمادین (کروبروپارسونز[4]، 1958: 8) باشد. ایدهاصلیایناست کهفرهنگ مفهومیانتزاعیداردوبرگرفتهازرفتارعینیوملموس است. اساساًفرهنگبانمادهاانتقالمی ­یابدوایننمادهاترکیبیازدستاوردهايشخصیگروه ­هايانسانیشاملمظاهرموجوددرقالبمصنوعاتاست (کلاك هان، 1951 :32).