مبانی نظری حقوق شهروندی از دیدگاه فقهی 4

4-1-اهمیت آزادی در اسلام

آزادی همزاد انسان است و انسان فطرتاً آزاد و خداوند او را آزاد آفریده است. «لاتکن عبد غیرک وقد خلقک الله حراً».  آزادی یک ارزش انسانی است و از بزرگ­ترین نعمت­های زندگی و از گران­بهاترین سرمایه های­مادی و معنوی انسان محسوب می­شود. میل به آزادی با سرشت بشر آمیخته شده است، از مطبوع ترین و گواراترین تمایلات طبیعی آدمی است به  همین جهت، آزادی در انسان اصالت دارد و محدود کردن آن یک استثناء است که نیازمند دلیل و توجیه عقلانی و وحیانی می‌باشد. تمام ادیان آسمانی، عهده دار حفظ آزادی انسان بوده‌اند و در برابر به بردگی کشاندن انسان قاطعانه ایستادگی کرده‌اند.

اسلام نیز به‌عنوان آخرین دین آسمانی نه تنها از این قاعده خارج نیست، بلکه همیشه برآزادی انسان تأکید کرده و آن را تضمین نموده است. اسلام آزادی را والاترین جلوه حرمت مقام انسان و نقطه قوت و امتیاز او می‎شناسد، در اصول اندیشه اسلامی تکریم انسان پس از توحید در صدر معارف دینی قرار دارد: «و لقد کرمنا بنی آدم »   تکریم انسان، مفهوم بسیار لطیف و زیبا و درعین‌حال وسیع و گسترده است که همه ارزش­ها، خوبی­ها و کمالات انسانی و ازجمله آزادی را در خود جای داده است و یک اصلی محکم و متقن قرآنی است.