مبانی نظری الگوهای خانواده مبدا

2-3- الگوهاي خانواده مبدا

2-3-1- تعريف الگوهاي خانواده مبدا

ارتباط فرآيندي اسـت کـه ارسال و دريافت اطلاعات از طريق علائم و نشانه هـا اسـت. اين اطلاعات شامل کلمات، حرکات غيـر کلامـي ، نگـرش هـا و حالات مي باشد. به عبارت ساده چنين گفته ميشود: که ارتبـاط در بردارنده اين است که چه کسي مي گويد؟چه مي گويد؟ به چه طريق مي گويد؟ و براي چه کسي با چه درجه¬اي از تاثير پيام مي فرستد. گاهي ارتباط به صورت کلامي اسـت ؛ يعنـي بـا گـوش شنيده مي شود و در بيان آن، دستور زبان رعايت مي گردد. گاهي هم ارتباط به صورت غير کلامـي اسـت ؛ يعنـي گفتـه اي در آن وجود ندارد و پيام بيشتر از طريق ايما و اشاره ها و حالات، مبادله مي شود. ارتباط درون خانواده معمـولاً شـامل ارتبـاط والـدين بـا يکديگر، والدين با فرزندان و فرزندان با يکديگر است و هر کدام از اين انواع ارتباط ها مي تواند تـأثيرات شخصـي و شخصـيتي در افراد ايجاد کند. ارتباطات چه به صـورت کلامـي و چـه غيـر کلامي، گاهي مستقيم، واضح، صريح و صميمانه اسـت و پيونـد بين اعضا را انعطاف پذيرتر، انساني تر، اميدبخش تر و گاهي نارسا، پيچيده و آميخته با دروغ است که درك آن مشـکل تـر و ميـزان آسيب زايي آن بيشتر از حد معمول است و روابط را در بين افـراد مخدوش مي کند (کوئرنر ، 2002: 3).

نوع رفتارهاي ارتباطي حاکم بر خانواده را مي توان تابعي از نـوع ساختار خانوادگي دانست. در رفتارهاي ارتباطي، جهت گيري هاي خاصي قابل طرح است. جهت گيري گفت و شنود و همنوايي بـه عنوان اساسي ترين جهت گيري هايي هسـتند کـه تعيين کننـده تبادل افکار و احساسات اعضاي خـانواده بـا همديگرنـد (شرفي، حسينچاري، 1391: 2).

ارتباط خانواده عبارت است از فرايندي که در طي آن افراد خانواده چه به صورت کلامي در قالب گفتار چه 

به صورت غير کلامي در قالب گوش دادن ، مکث ، حالت چهره و ژست هاي مختلف با يکديگر به تبادل احساسات و افکار مي پردازند . يکي از راه هاي نگريستن به ساختار خانواده ، توجه به الگوي ارتباطي زوجين، يعني کانال هاي ارتباطي است که از طريق آنها افراد با يکديگر به تعامل مي پردازند . به آن دسته از کانال هاي ارتباطي که به وفور در يک خانواده اتفاق مي افتد ، الگوهاي ارتباطي گفته مي شود و مجموعه اين الگوها شبکه ارتباطي خانواده را شکل مي دهند (افشاري و همکاران1394: 7).

2-3-2- مفهوم الگوهاي خانواده مبدا

از ربع قرن آخر قرن بيستم ، فعالان در زمينه ارتباطات بين فردي توجه خود را معطوف به مطالعه نحوه ارتباطات موجود در روابط مختلف کرده اند يکي از اين روابط، رابطه هاي موجود در خانواده است خانواده از بسياري جهات براي ارتباطات انساني بافتي منحصر به فرد است. به جاي معرفي استعاره وار خانواده به عنوان يک سيستم يا يک گروه پردازش اطلاعات براي بده بستان اجتماعي بين اعضاي آن، بسياري از متخصصان خانواده را به عنوان نوعي مکالمه و گفت و شنود معرفي مي کنند.

تحقيقات به طور کلي نشان مي دهد که رضايت از زندگي زناشويي بستگي به شيوه هاي ارتباطي ،1998 ، نقل از اديب و همکاران 1384.( دارد که درعمل متقابل بين زن و شوهر به وجود مي آيد که به آن دسته از شيوه هاي ارتباطي که به 3 وفور در يک خانواده اتفاق مي افتد الگوهاي ارتباطي گفته مي شود (رفيعي و همکاران، 1390: 21).

اصولا مفهوم الگوي ارتباطي خانواده يا طرح واره هاي ارتباط خانواده، ساختار علمي از دنياي ظاهري خانواده است که براساس ارتباط اعضاي خانواده بايکديگر و اينکه اعضاء چه چيزي به يکديگر مي گويند و چه کار انجام مي دهند و اينکه چه معنايي از اين ارتباطات دارند، تعريف مي شود (کوئرنر و فيتزپاتريک، 2002: 3)