مبانی نظری اضطراب

اضطراب

زمانه اي که ما در آن زندگي مي کنيم، عصر اضطراب ناميده مي شود. مشکلات و پيچيدگي هاي زندگي کنوني، سيل اطلاعات و سرعت تغيير آنها، بي توجهي به تعاليم ديني و ارزش هاي خانوادگي و ملي، زير پا گذاشتن سنت ها و غرق شدن انسان در فناوري غول آساي قرن حاضر، برا ي افراد اجتماع اضطراب هاي فزاينده اي را به وجود آورده است. طبق آمار سازمان بهداشت جهاني، ۴۰۰ میليون نفر در جهان به اضطراب مبتلا هستند. اين پديده، علت اوليه ۶ تا ۲۵ درصد از تمام مشکلات رواني محسوب مي شود(نيکبخت نصرآبادي و همکاران، 1387).

در قرن حاضر، بشر به علت عوارض ناشي از صنعتي شدن، بسيار مستعد غرق شدن در اين گرداب رواني بوده است. وجود اين اختلال عاملي براي درماندگي، يأس، محدوديت و ناكارآمدي است كه در پي ناكارآمدي، كاهش انگيزه، توجه و كوشش مي باشد و در حيطه هاي گوناگون مشكلات متعددي را در زمينه روابط، تحصيلات، كاهش بهره وري و حتي مرگ ايجاد مي كند. اضطراب مشکل حاد زمانی است که ما در آن زندگی می کنیم. کسانی که گریبانگیر اضطراب هستند همیشه در حالت آماده باش و داشتن احساس درماندگی در مواجهه با خطرات هستند(دیندلگان[1]، 2014).

همه ما در بسیاري ازموقعیت هاي زندگی به طور طبیعی احساس اضطراب می کنیم. مثلاً درست پیش از امتحان مهم، سخنرانی در جمع دانشگاهیان یا همکاران، درمصاحبه، یا در اولین قرار ملاقات. اکثر واکنش هاي اضطرابی کاملاً طبیعی و به صورت واکنش هاي انطباقی است که به ما کمک می کنند تا در شرایط دشواري که برایمان پیش می آید، صحیح عمل کنیم. اما گاهی اضطراب آنقدر شدید یا آنقدر با رویداد ها و موقعیت هاي نامناسب همراه می شود که براي فرد مشکل ساز و ناسازگارانه جلوه می کند. اینجاست که احتمالاً اختلالات اضطرابی ایجاد می شود. اختلالات اضطرابی عبارت است از یک حالت روانی یا برانگیختگی شدید که خصوصیات اصلی آن عبارت است از ترس، شک و نگرانی مفرط(کریمی و همکاران، 1391).

اختلالاتاضطرابی[2] ازجملهشایعتریناختلالاتروانیدربینکودکانونوجوانان هستند. برآوردشیوعاختلالاتاضطرابیدرکودکان ونوجوانانبهطورگسترده ايمتفاوتاستکهتاحدي مربوطبهماهیتگروهنمونهوروشمورداستفاده می باشد. براينمونه،یکمطالعه يهمه گیرشناسی بین المللیشیوعاختلالاتاضطرابیدرکودکان12سالو جوانتررابین 6/2 و 2/41درصدبرآوردکرد. بررسیهانشاندادهاندکهاختلال هاياضطرابیدارايبیشترینفراوانیدرسطحکلجمعیتهستند(اسماعیلی، 1390). ساتم وکورپیتا[3]براساسبررسیمطالعاتهمه گیرشناسیبه ایننتیجهدستیافتندکهشیوعاختلالاتاضطرابیدرطولزندگیدرنوجوانانبین6تا15درصداست. بطورکلیبرآوردمی شودکهاضطرابناراحتکنندهدر حدود20درصدازکودکانونوجوانانرامتأثرمی کند.کودکانونوجوانانمبتلابهاختلالاتاضطرابی آسیبدرعملکردروانی – اجتماعی،افزایشاحتمالابتلاءبهاختلالاتخلقی،افزایشمشکلاتمربوطبهمصرف مواد،افتتحصیلیوافزایشافکارخودکشیراتجربه می کنند.علاوهبرایناگراختلالاتاضطرابیدردورهکودکیونوجوانیدرماننشودتابزرگسالیتداوم پیدامی کندومنجربهمشکلاتدیگريهمچون افسردگی،سوء مصرفمواد،رفتار هايخودکشیوافت عملکردتحصیلیمی شود(کریمی و همکاران، 1392). درسال1997نتايجتحقيقاتيپيرامونآسيبشناسيرواني فرزندانوالديندچاراختلالاتروانپزشكينشاندادهبود