اولویت بندی عوامل موثر بر پذیرش بانکداری الکترونیکی (به روش دیمتل فازی)
دانلود تحقیقات متنی۲۰,۰۰۰
نمونه بسیار خوب پایان نامه ارشد به روش دیمتل فازی 88 صفحه کامل به همراه فهرست و محاسبات و توضیحات دیمتل
چکیده
در عصر حاضر استفاده از بانکداری همراه، به عنوان یکی از گزینه های ترویج بانکداری الکترونیک مورد توجه بسیاری از مشتریان بانک های دنیا قرار گرفته است که البته مقاومت هایی نیز در پذیرش و استفاده از این فناوری نوین بانکداری به چشم می خورد که با آسیب شناسی و ارائه راهکارهای سازنده نقش مؤثری در پذیرش این فناوری توسط
مشتریان بانکها دارد. هدف این پژوهش شناسایی ، بررسی و اولویت بندی عوامل کلیدی مؤثر بر پذیرش همراه بانک از سوی مشتریان بانک سپه و ارائه راهکارهای مناسب است. لذا با استفاده از ادبیات موجود و نظر خبرگان ، عوامل بالقوه مؤثر بر پذیرش این ابزار مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش ۱۷ عامل شناسایی شد، که به کمک طرح پرسشنامه دیمتل این عوامل اولویت بندی گردید و نتایج حاصل از این اولویت بندی به عنوان خواسته های مشتریان وارد تکنیک گسترش عملکرد کیفی فازی شد و با کمک گسترش عملکرد کیفی و نظرات خبرگان راهکارهای مؤثر بر پذیرش بانکداری همراه توسط خبرگان ارائه گردید.
از نتایج این پژوهش این نکته به دست می آید که تلاش برای داشتن مشتریان وفادار در درجه اول اولویت قرار دارد. بدین منظور بانک می تواند با ارائه تسهیلات ویژه، کاهش هزینه و حرکت به سمت جوامع هدف، مشتریان را به استفاده از خدمت همراه بانک سپه تشویق نماید. و همچنین شناسایی خدمات موردنیاز مشتریان، همزمان با رشد فن آوری و تغییر نیازهای روزمره آنها، فرهنگ سازی و آشنایی مردم با خدمات الکترونیک از مدارس و اصناف در درجه دوم اهمیت قرار دارند. واژگان کلیدی: بانکداری الکترونیک، بانکداری همراه، دیمتل ، گسترش عملکرد کیفی فازی پیشینه تحقیق همچنین پژوهش دیگری توسط گوهرپاد (۱۳۸۹) با موضوع «سیر تحول بانکداری همراه در ایران و جهان» صورت گرفته است. یافته های این پژوهش نشان میدهد که بانکداری همراه، محبوب مردمان کشورهای در حال توسعه و بانکداری اینترنتی، محبوب ساکنان کشورهای توسعه یافته است. در کشور ما نیز شبکه بانکی تلاش وسیعی را برای گسترش زیرساخت های لازم برای استفاده از این خدمات انجام داده است، ولی مشکلاتی هم در مسیر پیشرفت آن وجود دارد. بانکداری به وسیله موبایل به عنوان یکی از اجزای دولت الکترونیک نقش مهم و اساسی در ارائه خدمات متنوع بانکی به شهروندان دارد. بنابراین باید با ارائه راهکارهای مؤثر و کارآمد زمینه توسعه این فناوری فراهم شود. | در پژوهشی که توسط کارخانه و محمدی صورت گرفت، از ترکیب مدل پیشنهادی تئوری یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری و مدل تناسب وظیفه - فناوری استفاده کرده و همچنین یکسری عوامل را به این مدل ها اضافه نموده یکی از عواملی که در این پژوهش به آن تاکید شده بود، نقش تبلیغات است. که پس از انجام پژوهش به این نتیجه رسیدند که بدون وجود تبلیغات که منجر به آگاهی مشتریان از بانکداری همراه می گردد، پذیرش این فناوری نوین بانکداری از سوی مشتریان بسیار دشوار خواهد بود. در پژوهشی که توسط ترابی (۱۳۸۷) تحت عنوان عوامل مؤثر بر به کارگیری خدمات الکترونیک موبایل بانک توسط مشتریان بانک تجارت به انجام رسید، از دو تئوری پذیرش فن آوری و انتشار نوآوری بهره گرفته شده است. در این پژوهش عوامل مؤثر پذیرش همراه بانک به سه دسته تقسیم شده است، ویژگیهای فناوری موبایل بانک (سازگاری، مزیت نسبی / سودمندی، پیچیدگی، قابلیت آزمون، ریسک درک شده و هزینه استفاده)، ویژگیهای روان شناختی کاربر خدمات موبایل بانک (رهبری، عقیده، طرز فکر پیرامون تغییر و خطرپذیری)، ویژگیهای جمعیت شناختی (جنسیت، سن، وضعیت تأهل، سطح تحصیلات، شغل و درآمد سالانه). نتایج این پژوهش نشان داد که از ویژگیهای فناوری موبایل بانک، به ترتیب اولویت، سازگاری، هزینه استفاده، قابلیت آزمون و سودمندی از عوامل مؤثر بر به کارگیری موبایل بانک بودند.
از ویژگیهای روان شناختی به ترتیب اولویت: خطر پذیری و طرز فکر پیرامون تغییر، مؤثر بودند و از عوامل جمعیت شناختی، جنسیت عامل مؤثری در به کارگیری خدمات موبایل بانک بود. مژده هاشمیان و محمدتقی عیسایی به بررسی و شناسایی عوامل کلیدی حیاتی در پذیرش همراه بانک توسط مشتریان پرداخته، که نتایج حاصل از پژوهش آنان نشان می دهد که عوامل کیفیت خدمات و اعتماد به بانک، عملکرد مورد انتظار، تطبيق وظیفه - فناوری، تلاش مورد انتظار، شرایط تسهیل کننده، آگاهی از خدمات، خود کارآمدی و نوآوری شخصی تأثیر معناداری بر پذیرش بانکداری همراه بانک دارند. لیکن عامل احساس ریسک نسبت به نوآوری شخصی و خودکار آمدی و آگاهی تأثیر کمتری بر پذیرش دارد و همبستگی معناداری با رضایت مشتری ندارد. ۲ - ۹ - ۲ - پژوهشهای خارجی مینگ چونگ و کی با پژوهشی تحت عنوان " امنیت موبایل بانک در آفریقای جنوبی در سال ۲۰۱۰ به این موضوع پرداخته است. نویسنده در این پژوهش اشاره می کند که بانکداری به وسیله موبایل یک رویکرد مناسب برای امور بانکی از راه دور است، اما امنیتی که در این شبکه بکار گرفته شده است کافی نیست. GSM به عنوان تنهاترین ابزار انتقال داده ها در این شبکه بکار گرفته شده است. بررسی های انجام شده توسط محقق حاکی از آن است که بانکها با به کارگیری سیستمهای SMS و GPRS امنیت موبایل بانک ها را می توانند افزایش دهند(مینگ چونگ و همکاران، کراب و همکاران (۲۰۰۹) با مطالعه عوامل فرهنگی و اجتماعی مؤثر بر پذیرش همراه بانک در غنا، نشان دادند علاوه بر اعتبار مشاهده شده، شرایط تسهیل کننده و عوامل جمعیت شناختی نیز تأثیر آشکاری بر پذیرش همراه بانک دارند (کراب و همکاران، ۲۰۰۹).
ریکولمه و ريوس (۲۰۱۰) تاثیر جنسیت بر پذیرش همراه بانک را بررسی کردند. آنها در مدل خود عوامل ریسک، سهولت استفاده، مفید بودن، مزیت نسبی و هنجار اجتماعی را در نظر گرفتند و نشان دادند ریسک، مفید بودن و هنجار اجتماعی بیشترین تاثیر را بر پذیرش دارند و همچنین تاثیر سهولت استفاده در زنان بیشتر است در حالی که مزیت نسبی در مردان تاثیر در مردان تاثیر بیشتری دارد. هنجار اجتماعی نیز در زنان نسبت به مردان تاثیر بیشتری دارد (ریکولمه و همکاران، ۲۰۱۰).
وسلز و درنان (۲۰۱۰) پذیرش همراه بانک را مورد بررسی قرار دادند. در این مدل عوامل سهولت استفاده، مفید بودن، هزینه، ریسک، سازگاری با نحوه زندگی و نیاز به تعامل با کارکنان در نظر گرفته شده است (وسلز و همکاران، ۲۰۱۰).
کیم و همکاران (۲۰۱۰) عوامل موثر بر پذیرش پرداخت از طریق تلفن همراه را بررسی کرده و مدلی ارائه دادند. نتایج پیمایش آنها نشان میدهد سهولت استفاده و مفید بودن دو عامل اصلی پذیرش هستند، تمام پاسخ دهندگان سازگاری را دلیل اصلی خود ندانسته اند و اینکه حس افراد نسبت به سهولت استفاده با دانش آنها نسبت به پرداخت با تلفن همراه همبستگی دارد. همچنین نوآوری شخصی بر سهولت استفاده مشاهده شده تاثیر دارد (كیم و همکارن، .(۲۰۱۰
ژو و همکاران (۲۰۱۰) نشان دادند پذیرش همراه بانک از سوی مشتریان نسبت به پذیرش سایر خدمات تلفن همراه در سطح پایین تری قرار دارد و همچنین نشان دادند که عوامل موثر بر پذیرش محدود به مشخصات فناوری (سهولت استفاده و مفید بودن نمی شود، بلکه تطبيق وظیفه - فناوری نیز عامل مهمی در پذیرش است. در واقع آنها اظهار داشتند که یک فناوری ممکن است پیشرفته باشد اما مطابق با مطالبات کاربر نباشد و کاربر آنها را نپذیرد (ژو و همکاران، ۲۰۱۰).
جمع بندی در این فصل به بیان تعاریفی از بانکداری الکترونیک و بانکداری همراه پرداختیم و همچنین دو تکنیک گسترش عملکرد کیفی فازی و تکنیک دیمتل به طور مختصر مورد بررسی قرار گرفت و در انتها کارهایی که در این زمینه انجام شده و نتایج حاصل از آن بیان گردید.
روش تحقیق :
روش تلفقی و دیمتل مقدمه در این پژوهش، مدل تلفیقی روشهای دیمتل و گسترش عملکرد کیفی فازی به منظور اولویت بندی و ارائه راهکار جهت پذیرش بانکداری همراه (مطالعه موردی بانک سپه) ارائه گردید. استفاده از مدل های تلفیقی علی رغم اینکه محاسبات را بالا می برند اما در زمانهایی که عوامل متعددی در تحقق یک موضوع تأثیرگذار می باشند، بسیار کارآمد بوده و ما را به سمت راه کار و نتیجه مطلوب رهنمون می سازند. استفاده از برنامه نویسی (در اینجا در محیط متلب) تا حد بسیار زیادی حجم محاسبات را کاهش داده و از بروز اشتباهات عددی و محاسباتی جلوگیری می نماید، زیرا که می توان با اجرای خط به خط برنامه، عملیات دیباگ گیری را با اعلان و هشدارهای محیط برنامه لحاظ نمود و مشکل را برطرف کرد. در ادامه نتایج کلی با توجه به سوالاتی که در ابتدای کار مطرح شد بیان می شود.
- عوامل مؤثر بر پذیرش بانکداری همراه
در ابتدا سعی شد تا با مطالعه ادبیات تحقیق و مصاحبه با خبرگان، عوامل مؤثر بر پذیرش بانکداری همراه استخراج گردد. که در این راستا ۱۷ عامل به عنوان ندای مشتری شناسایی شد. این عوامل عبارت است از : انگیزش درونی، انگیزش بیرونی، کیفیت خدمات، سهولت کاربرد، سازگاری با نیازها و سبک زندگی مشتری، صرفه جویی در زمان، عدم نیاز به پیگیری و تماس با بانک و یا تعامل حضوری، ثبات، پایداری و پوشش مخابراتی بالا، محرمانگی، بیمه و مسائل حقوقی، پایین بودن هزینه اتصال به شبکه مخابراتی، تعداد خدمات بیشتر، سازش پذیری، تحصیلات، شغل، میزان نیاز مشتری به انجام فعالیت بانکی، وفاداری مشتری به بانک که این ۱۷ عامل در چهار گروه اصلی هنجار ذهنی، درک سودمندی، خواسته های مشتری، نوع مشتری قرار گرفت که در جدول ۴-۱ نیز بیان شده است.
۲ - ۲ - ۵ -میزان اهمیت عوامل مؤثر بر پذیرش بانکداری همراه
در نگاه اول تعیین درجه اهمیت هر یک از این عوامل مشکل می باشد، اما با استفاده از پرسشنامه دیمتل به منظور جمع آوری نظر مشتریان و استفاده از روش دیمتل، میزان اهمیت و اولویت هر یک از ندای مشتریان با توجه به میزان رابطه - ای که بین هر یک از این عوامل وجود دارد از منظر مشتریان تعیین گردید. که اولویت نهایی عوامل موثر بر پذیرش
دلایل دیگری بر ارجحیت آن نسبت به سایر روشهای مشابه است. فرآیند مدل سازی در این روش به گونه ای است که عملیات اجرایی آن به سادگی قابل تجزیه و تحلیل است. اما اجرای آن، به خصوص در مواردی که مسئله بزرگ و گسترده باشد و تعداد شاخصهای زیادی در آن نقش داشته باشند، مستلزم صرف زمان طولانی است.
برای به کار بستن دیمتل برگزاری جلسات تصمیم گیری ضرورتی ندارد و خبرگان ساکن در مناطق جغرافیایی مختلف می توانند در این تصمیم گیری شرکت نمایند. فرآیند مدل سازی در این شیوه به گونه ای است که خط مشی عملیات اجرایی آن به سادگی قابل تجزیه و تحلیل است (تیموری، ۱۳۹۰).
حالت به دو دسته یک معیاره و چند معیاره تقسیم می شوند. در ادامه، اشاره ای مختصر به ماهیت تکنیکهای تصمیم گیری چند معیاره و معرفی یکی از این فنون خواهیم داشت.
- تکنیکهای تصمیم گیری چند معیاره | در مواقعی استفاده میشود که برای انتخاب راه حل از چند معیار به طور همزمان استفاده می گردد. این تکنیکها خود به دو دسته تقسیم می شوند:
١. تکنیکهای تصمیم گیری چند هدفه: در این شرایط همزمان چندین هدف دنبال می شود به طوری که
معیار ارزیابی برای سنجش موفقیت هر یک با دیگران متفاوت است. در این مواقع استفاده از تکنیکهای
برنامه ریزی آرمانی بهترین توصیه است. ۲. تکنیکهای تصمیم گیری چند شاخصه: در این شرایط معمولا تصمیم گیرنده خواهان اولویت بندی
راه حل هایی است که هر یک را می توان در یک زمان با چند معیار ارزیابی کرد.
۶ - ۲- تکنیک ۱۳DEMATEL
تکنیک دیمتل در اواخر سال ۱۹۷۱ میلادی به طور عمده برای بررسی مسائل پیچیده جهانی و استفاده از قضاوت خبرگان در زمینه های علمی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و رهبران عقیدتی و هنرمندان به کار گرفته شد. تکنیک دیمتل که از انواع روشهای تصمیم گیری بر اساس مقایسههای زوجی است، با بهره مندی از قضاوت خبرگان در استخراج عوامل یک سیستم و ساختاردهی نظام مند به آنها با به کارگیری اصول نظریه گراف ها، ساختاری سلسله مراتبی از عوامل موجود در سیستم همراه با روابط تأثير و تاثر متقابل ارائه می دهد، به گونه ای که شدت اثر روابط مذکور را به صورت امتیاز عددی معین می کند. روش دیمتل جهت شناسایی و بررسی رابطه متقابل بین معیارها و ساختن نگاشت روابط شبکه به کار گرفته می شود. از آنجا که گراف های جهت دار روابط عناصر یک سیستم را بهتر می توانند نشان دهند لذا تکنیک دیمتل مبتنی بر نمودارهایی است که می تواند عوامل درگیر را به دو گروه علت و معلول تقسیم نماید و رابطه میان آنها را به صورت یک مدل ساختاری قابل درک در آورد.
تکنیک دیمتل عموما برای بررسی مسائل بسیار پیچیده جهانی به وجود آمد. دیمتل نیز برای ساختاردهی به یک دنباله از اطلاعات مفروض كاربرد دارد. به طوری که شدت ارتباطات را به صورت امتیاز دهی مورد بررسی قرار داده، بازخورها توأم با اهمیت آنها را تجسس نموده و روابط انتقال ناپذیر را می پذیرد (اصغر پور، ۱۳۸۲).
از برتری روش دیمتل نسبت به سایر روشهای تصمیم گیری بر پایه مقایسههای زوجی، پذیرش بازخور روابط است. یعنی در ساختار سلسله مراتبی حاصل از آن هر عنصر، می تواند بر تمامی عناصر هم سطح خود تأثیر بگذارد و از تک تک أنها تأثیر بپذیرد. به عبارتی عناصر موجود در سیستم می تواند مستقل از یکدیگر نباشد. اهمیت و وزن نهایی هر عامل در سیستم نیز، نه فقط توسط عوامل بالادست یا منحصرا عامل های پایین دست، بلکه توسط تمامی عوامل موجود در سیستم، یا به عبارتی کل مدل، تعیین می شود. پذیرش روابط انتقال پذیر و توانایی نمایش تمامی بازخوردهای ممکن، نیز
مزایا و معایب تکنیک دیمتل
الف. مزایای دیمتل
- شرکت کنندگان در ارائه ارتباطات از مقایسات زوجی عناصر نیازی به مطلع بودن از فرآیند دیمتل ندارند اما
می بایست دارای معلومات کافی از مسئله مورد بحث باشد. - فرآیند دیمتل، یک فرآیند موثر بوده و می تواند سلسله مراتب مناسب و ممکن از تأثیر عوامل یا
شاخصهای مفروض بر هدف یک سیستم را مشخص نماید. - دیمتل موجب به وجود آمدن یک مدل ساختاری از مسئله مورد بحث به صورت گرافیکی شده، به طوری
که مؤثر بودن ارتباطات را از نظر افراد و رده های سازمان تأمین می کند. - نتایج حاصل از قضاوت خبرگان از یک مسئله را به طور سیستماتیک و مؤثر هدایت و ضبط می کند.
به عنوان یک ابزار یادگیری متقابل به کار می رود. - از سوء تفاهمات موجود بین تصمیم گیرندگان و مجریان می کاهد.
به سادگی با استفاده از یک کمیته ۱۰ الى ۱۲ نفره قابل اجراست. - روابط «انتقال ناپذیر » برای این تکنیک قابل قبول است و بازخورها را دقیقا بررسی می کند.
نتایج کلی پژوه کیفیت ارتباطات و تأمل درون گروهی را ارتقا می دهد. - شرکت کنندگان را ترغیب به بررسی عمیق از لیست تهیه شده از عناصر مؤثر بر بهبود یک سیستم می کند. - تجزیه و تحلیل خط مشی عملیات را میسر می سازد. - اعضای شرکت کننده می توانند ساکن در نقاط مختلف جغرافیایی باشند. - اعتبار نتایج و سلسله مراتب حاصل بدون توجه به کیفیت داده ها از نظر علمی تأمین است.
ب. معایب دیمتل
- این تکنیک بسیار زمان گیر است. - پاسخ دهندگان ممکن است تفسیر نادرستی از سؤالات برداشت نموده و نکات اساسی را نادیده بگیرند. - تنظیم پرسشنامه، تجزیه و تحلیل آماری و گزارش نویسی نیاز به مهارت زیاد دارد.